Cornelis Adrianus Sangster (1819-1866), Oosterbeek

Pieter van der Kuil

Cornelis Adriaan Sangster werd op 20 mei 1819 in het Brabantse Oosterhout geboren als zesde van een gezin met tien kinderen. Zijn grootvader George was van Schotse afkomst, terwijl zijn vader George David Sangster en zijn moeder Johanna Margaretha Ulrich een logement hielden in het huidige restaurant “de Vrijheid” op de Oosterhoutse Heuvel. Opvallend is dat beide ouders katholiek waren gedoopt, maar dat van hun kinderen sommigen katholiek en anderen hervormd waren). Cornelis Adriaan was een volle neef van de in Nijkerk geboren schilder Hendrik Alexander Sangster(1825-1901), en het enige bekende portret van Cornelis Adriaan (zie afbeelding) is dan ook van diens hand.

 Cornelis Adriaan Sangster, olieverf op paneel door Hendrik Alexander Sangster,
42×37 cm, particuliere collectie

Beiden waren zij ook volle neven van Adriana Haanen, de bekende Oosterbeekse schilderes die samen met Maria Vos in “Villa Grada” woonde. Adriana Haanen was eveneens uit Oosterhout afkomstig en in 1863 naar Oosterbeek verhuisd. Cornelis Adriaan Sangster liet zich in september 1839 op 20-jarige leeftijd als student Geneeskunde inschrijven aan de Leidse universiteit, alwaar hij in 1845 promoveerde op een proefschrift in de gynaecologie. Behalve huisarts en apotheker was hij dus ook verloskundige. Volgens zijn overlijdensbericht in de Arnhemsche Courant had hij ongeveer 20 jaar lang een uitgebreide praktijk in het dorp. Dat zou suggereren dat hij zich al snel na het afronden van zijn studie in Oosterbeek heeft gevestigd.
In 1857 huwt hij met Anna van der Crab (1829-1918) en gaat wonen op “Welgelegen” nabij de hoek Jagerskamp/ Van Eeghenweg.

Op het hoogste gedeelte van het huidige Hogerheide, tussen de huidige Jagerskamp en Voorinkstraat, laat hij rond 1865 zijn eigen huis, “Hoogerheide” bouwen: “gelegen op een verheven en schoon punt, een fraai uitzigt aanbiedende op het dorp en naar verschillende zijden overheerlijke vergezigten op den Rijn, de Betuwe enz”. De architect is de van oorsprong Amsterdamse bouwmeester Gerrit Frederik Moele Bergveld, die vele jaren in Oosterbeek heeft gewoonden op de Algemene Begraafplaats begraven ligt. Het uitvoerend werk werd verricht door de metselaar/aannemer Steven van Burk en het schilderswerk door Sangsters voormalige huisbaas H.C. Wiesner. In het jaar van oplevering, 1866, overlijdt Sangster, 46 jaar oud, onverwacht en wordt begraven op de Oude Begraafplaats aan de Kerkhofweg (thans Fangmanweg).